Ἡ ὕπαρξη ἀρχαίων ἐρειπίων στήν περιοχή τοῦ Μικροῦ Ἕλους τῆς Μπρεξίζας εἶχε ἐπισημανθεῖ ἀπό παλαιούς περιηγητές. Ἡ συστηματική ἀνασκαφή πού ἄρχισε ἀπό τό 2001, ἔχει ἀποκαλύψει μεγάλο τμῆμα τοῦ ἐκτεταμένου συγκροτήματος τοῦ αἰγυπτιακοῦ ἱεροῦ στό ὁποῖο ἀνήκει καί τό πολυτελοῦς κατασκευῆς βαλανεῖο πού ἀνασκάφηκε τό 1974. Τό ἱερό περικλείει περίβολος πού ἔχει τέσσερεις εἰσόδους, μία σέ κάθε πλευρά τοῦ περιβόλου. Οἱ εἴσοδοι, πού μιμοῦνται αἰγυπτιακούς πυλῶνες, πλαισιώνονται ἀπό δύο ὀρθογώνιους πύργους ἀνάμεσα στούς ὁποίους διατηροῦνται μαρμάρινες βαθμίδες καί τό κατώφλι.
Κάθε εἴσοδος τοῦ ἱεροῦ πλαισιώνεται ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά ἀπό βάσεις γιά αἰγυπτιάζοντα ἀγάλματα, ὑπερφυσικοῦ μεγέθους. Σέ κάθε ὄψη τοῦ πυλώνα ὑπάρχει ἀπό ἕνα ἀνδρικό καί ἕνα γυναικεῖο ἄγαλμα. Τά ἀνδρικά ἀγάλματα παριστάνουν τόν θεό Ὄσιρη, ἐνδεχομένως μέ τό πρόσωπο τοῦ Ἀντινόου, εὐνοούμενου τοῦ Αὐτοκράτορα Ἀδριανοῦ. Τά γυναικεία ἀγάλματα παριστάνουν τήν θεά Ἴσιδα, ὡς Ἴσιδα-Δήμητρα (στό νότιο πυλώνα) μέ στάχυα στό δεξί χέρι καί ὡς Ἴσιδα-Ἀφροδίτη (στόν δυτικό πυλώνα) νά κρατάει τριαντάφυλλα. Ἀντίγραφα τῶν ἀγαλμάτων ἔχουν τοποθετηθεῖ στίς ἀντίστοιχες βάσεις.
Οἱ ἐμπορικές σχέσεις μέ τήν Αἴγυπτο εἶχαν φέρει σέ ἐπαφή τούς Ἕλληνες μέ τήν αἰγυπτιακή θρησκεία. Τό 333 π.Χ. ἐπιτρέπεται σέ αἰγυπτίους ἐμπόρους νά ἱδρύσουν ἱερό της Ἴσιδας στόν Πειραιά.
Ὁ χαρακτήρας τῆς λατρείας τῆς θεᾶς ἀνταποκρινόταν στίς ἑλληνικές δοξασίες μέ ἀποτέλεσμα νά ταυτιστεῖ ἡ Ἴσιδα μέ ἑλληνικές θεότητες. Στό ἱερό της Μπρεξίζας ἡ Ἴσιδα λατρεύεται μαζί μέ τόν Ὄσιρη, τόν Σάραπη (ἐξελληνισμένη μορφή τοῦ Ὄσιρη) καί τόν θεό Ὧρο (γιό τῆς Ἴσιδας καί τοῦ Ὄσιρη), ὅπως συμπεραίνεται ἀπό τά εὐρήματα: ἀγάλματα, ὑπερμεγέθεις λύχνοι μέ ἀνάγλυφη παράσταση Σάραπη καί Ἴσιδας στόν δίσκο καί μαρμάρινα γεράκια πού συμβολίζουν τόν Ὧρο.
Τό συγκρότημα τοῦ αἰγυπτιακοῦ ἱεροῦ καί τοῦ βαλανείου ἵδρυσε ὁ Ἡρώδης Ἀττικός στά μέσα περίπου τοῦ 2ου αἰ. μ.Χ. στόν Μαραθώνα, τόπο καταγωγῆς καί διαμονῆς τοῦ μεγάλου ρήτορα, σοφιστῆ καί εὐεργέτη, πιθανόν μέσα στά ὅρια τῆς μεγάλης ἰδιοκτησίας του. Τό αἰγυπτιακό ἱερό ἔχει ταυτιστεῖ μέ τό ἱερό του Κανώβου πού ἀναφέρει ὁ βιογράφος τοῦ Ἡρώδη, Φιλόστρατος (3ος - 2ος αἰ. μ.Χ.). Γιά τήν ἵδρυσή του ὁ Ἡρώδης μιμήθηκε τόν αὐτοκράτορα Ἀδριανό, ὁ ὁποῖος εἶχε κατασκευάσει διώρυγα καί Σαραπεῖο στό Tivoli, κατ' ἀναλογία τοῦ Σαραπείου τῆς Ἀλεξάνδρειας πού ὑπῆρχε στήν πόλη Κάνωβο, στό δέλτα τοῦ Νείλου.
Ἀπό τούς τέσσερεις πυλῶνες τοῦ ἱεροῦ, πλακόστρωτες ὁδοί καταλήγουν στό κέντρο τοῦ ἱεροῦ, ὅπου διατηρεῖται βαθμιδωτή κατασκευή, περιβαλλόμενη ἀπό ὀρθογώνιο ἄνδηρο. Τό ἄνδηρο περιβάλλεται ἀπό διάδρομο πού εἶχε στέγη μέ κεραμίδες,. Ἐπάνω σ' αὐτές βρέθηκαν πεσμένοι ἰωνικοί κίονες ἀπό κιονοστοιχία ἡ ὁποία στηριζόταν ἐπάνω στόν ἐσωτερικό τοῖχο τοῦ διαδρόμου καί περιέτρεχε τό ἄνδηρο. Ἐξωτερικά του διαδρόμου, ὑπάρχουν τέσσερεις βαθμίδες στίς ὁποῖες καταλήγουν οἱ πλακόστρωτες ὁδοί πού ἔρχονται ἀπό τούς τέσσερεις πυλῶνες. Ἀνεβαίνοντας κανείς τίς τέσσερεις βαθμίδες θά πρέπει νά περνοῦσε μέσα ἀπό τήν στοά, ἐπάνω ἀπό τόν περιμετρικό διάδρομο γιά νά φθάσει στό ἄνδηρο καί στήν κεντρική βαθμιδωτή κατασκευή.
Ἀξίζει νά σημειώσουμε ὅτι στό ἱερό γίνονται ἔργα ἀνάδειξης καί ἀποκατάστασης. Εἶναι ἕνα ὄμορφο μέρος, τό ὁποῖο κινδυνεύει ἄμεσα ἀπό τά νερά τοῦ ἕλους ἀλλά καί ἀπό τήν ὑπερχρήση τῶν γύρω περιοχῶν (ἕνα τεράστιο ξενοδοχεῖο δεσπόζει σέ ἀπόσταση μερικῶν …ἑκατοστῶν ἀπό τό Ἱερό). Μᾶς ἄρεσε ὅτι ὑπῆρχε ἔντονο ἐνδιαφέρον γιά τήν ἱστορία τοῦ τόπου αὐτοῦ, ἀπό τούς ἐπισκέπτες πού βρέθηκαν, τήν ἴδια στιγμή μέ ἐμᾶς, ἐκεῖ.
Ἄς ἐλπίσουμε ὅτι τά ἔργα πού πραγματοποιοῦνται δέν θά σταματήσουν λόγω κρίσης οἰκονομικῆς ἤ ὅτι ἄλλο καί ὅτι κάποια στιγμή ὅλα τό μικρά καί τά μεγάλα κομμάτια τῆς ζωντανῆς ἱστορίας τοῦ τόπου μας θά ἔχουν τήν μοίρα πού τούς ἁρμόζει: τήν προστασία τοῦ Κράτους, τήν ἀνάδειξη καί τήν ἀναγνώριση…
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου